गजल!!

या  नजदिक हुनु या  टाढा हुनु
सुन होइन खून झै गाढा हुनु।

उर्बशीहरुको उर्बर महफिलमा
न  सीता   हुनु   न   राधा हुनु।

पर्खि बसे आउँदैन पालो अब,
सके  पुरै  न सके   आधा लिनु

गुण्डा अण्डाको फन्डा बेच्दैछन

काम छैन अब सिधा साधा हुनु।
 

या  नजिक हुनु या  टाढा हुनु
सुन होइन खून झै गाढा हुनु।

वाह !  वाह ! वाह !  गर्नु हुने सबै मित्रहरुमा भित्र देखी को वाह ! वाह!  मेरो पनि।
चिलिम ब्रेक मा  सिर्जिएको सिर्जना ( फेरी को पर्‍यो सिर्जना भनेर न भन्नु होला) भएकोले निखार मा कमी कम्जोरी होला नै। सुधार्ने कसम खाएको छु। कसम पनि नेपाल को बिकास जस्तो भैराख्या छ र कसम मै कायम छ।

a good one but not of Rahulvai's standard....

मलाई एकदमै मन परेको मिसरा (शेरको प्रत्येक लाईनलाई मिसरा भनिन्छ)

काम छैन अब सिधा साधा हुनु

वाह ! वाह !

Nepe

Wah! Wah!!

http://www.sajha.com/sajha/html/OpenThread.cfm?forum=4&ThreadID=57951

 

You guys seemed to have missed this written by Nepe:

 

 

मात हुनु, रात हुनु, जून तारा, सारा हुनु !

यस्तोमा हाय ! हाय! हाय! उनी टाढा हुनु !

 

के हुँदो हो, गएर उनी टहल्ने बगैंचामा

थपक्क फूल बन्नु अथवा सुटुक्क कांढा हुनु !

 

जुल्फीहरु सुन्छु उनको उदास छन् अरे

हावा हो ! जाओ, गएर उनी छेउ छाडा हुनु !

 

उनको सामु रुनु छ, हिच्किछाउँछु कि क्या हो

आँसु हो ! लौ है, मेरो मुश्किलमा सहारा हुनु !

 

यो बिडम्बना हो ? कि यो मायाको सम्मोहन हो ?

जति जति टाढा हुनु, उत्ति उत्ति गाढा हुनु !

 

शिबिरको विश्राममा मात्तै हो मेरो ढिपी

यात्रा हो ! तिमीहरु यथासम्भब गाह्रा हुनु !

 

अर्थौक के चाहियो “नेपे” तँलाई रात काट्न ?

हेर्न एउटा चन्द्रमा, गन्न लाख तारा हुनु !!

मात हुनु, रात हुनु, जून तारा, सारा हुनु !

यस्तोमा हाय ! हाय! हाय! उनी टाढा हुनु !

 

kasto ramro stanza!

 

यो बिडम्बना हो ? कि यो मायाको सम्मोहन हो ?

जति जति टाढा हुनु, उत्ति उत्ति गाढा हुनु !

lau na ma ghaite bhaye. ati ramro cha bai!

 

Nepe,

I think you should start your own thread of ghazals than posting here and there in others.

If you don't start your own, I will do for you.

I will wait for two days (this weekend) and if I don't see one, I will create one for you.

What happened to your weekly update in your own website ?

 

From the same thread:

ताकतमा बाघ हुनु, हेर्दा चील हुनु
मायामा आमा हुनु, कोठामा छाडा हुनु !

ठूल्दाइ को गजल निकै राम्रो छ,
पहिला दुई हरफ उत्कृष्ठ गए जस्तो लाग्यो,
" या  नजदिक हुनु या  टाढा हुनु
सुन होइन खून झै गाढा हुनु। " वाह !!!

"पर्खि बसे आउँदैन पालो अब,
सके  पुरै  न सके   आधा लिनु" भन्दा

" पर्खि बसे आउँदैन पालो अब,
सके  पुरै  न सके   आधा हुनु " नै जम्छ कि ?? सुझाव दिने दुश्साहश गरेको होइन है, मनमा लागेको कुरो भनेको मात्र !!

नेपे दाजुको गजलको पनि प्रत्येक शब्द राम्रो..... अन्तिम दुई हरफ चाहिं अति अति अति नै मनपरे मलाई !!

अर्थौक के चाहियो “नेपे” तँलाई रात काट्न ?

हेर्न एउटा चन्द्रमा, गन्न लाख तारा हुनु !!

म कहिले हुन्छु होला, यस्तै लेख्न सक्ने ?????

चेलीहरुको प्रिय शब्दहरुलाई धन्यवाद है ।

 

र मेरो चेलाको आग्रहको बारेमा चाही म के भन्न चाहन्छु भने वास्तवमा मैले मेरो गजलविद्यालाई राम्ररी बुझेको एक सुयोग्य र प्रतिभाशाली चेला शिरीष पाएपछि म यो गजलको राजपाठ शिरीषलाई नै सुम्पेर वानप्रस्थाश्रममा जाउँ जस्तो लागिरहेछ ।

 

केही पुराना गजलहरु:

 

“आऊ चढ निसंकोच मेरा ओठका डुङ्गाहरुमा”

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=6649&dsn=sajhaarchive

 

“यो क्षण नग्न, निर्लज्ज, निर्वस्त्र छु म”

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=12570&dsn=sajhaarchive

 

“मलाई डस्ने जून टहटह नपोख”

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=11790&dsn=sajhaarchive#102503

 

“एक पल कति लामो हुन्छ” (गीत)

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=11790&dsn=sajhaarchive#103387

 

“लाग्छ सधैं सधैं डुलुँ तिम्रो आँखामा”

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=11790&dsn=sajhaarchive#103550

 

 

केही imperfect हाईकुहरुको थ्रेडबाट

मलाई मन परेको केही टुक्रा

 

शहरमा साँझ

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=11699&dsn=sajhaarchive#97501

 

गाउँमा लाख

http://www.sajha.com/archives/openthread.cfm?threadid=11699&dsn=sajhaarchive#102501

 

Nepe

वानप्रस्थाश्रममा जाउँ जस्तो लागिरहेछ !

नेपे जी,

गए हुन्छ तर त्यै आश्रमको छिडीमा गुरुकुल थापना गरिने छ !

म तपाईका छरपष्ट गजलहरु खोज्न पट्टी लागें !

wa Rahuldai wa, wa wa wa ..........kyaa khub...!!!

Nepe,

It was hard to find your ghazals by search alone, because most of them are pictures.

I do not think I will be able to go to individual threads and look for each and every one.

You must have electronic collection that you can share.

 

“सुन होइन खून झै गाढा हुनु”

 

Very intriguing!

 

म यसको अर्थ लगाउन संघर्ष गरिरहेको छु ।

 

“सुन” त “पातलो, भाँचिने” वा “सम्पत्तिको सम्बन्ध” को अर्थमा लाग्छ होला, तर यो “खून झै गाढा” भन्नाले “रगतको नाता जस्तै बलियो” अर्थमा हो कि “रगतको रङ्ग जस्तै बाक्लो” अर्थमा होला भनेर नि ।

 

जे होस्, यसरी घोत्लिन पर्ने उपमाहरुको आफ्नै मजा हुन्छ ।

 

*** *** *** *** *** *** ***

 

Shirish,

 

Sajha’s new search engine (google) sucks. I can’t find anything with it.

 

I will see what I can do. Will let you know.

 

 

Nepe

 

सुन सम्पतिको रुपमा जगेर्ना गरि राख्ने अर्थमा होला ! खुनसंग राईम गराउन खोज्दा त्यस्तो भएको पनि हुन सक्छ ! 

बरु -

"पानी होईन खुन झैं गाढा हुनु " (blood is thicker than water") कस्तो हुन्थ्यो होला ! अहिले चांहि blood is thicker than gold को माने आउछ (this is strictly my opinion नि फेरि- interepretation गर्न पाउनु हाम्रो अधिकार हो है फेरि )

जे होस् थुप्रै पाठक जनले मन पराएको हुंदा डेमोक्राटिकली चांहि ठीकै होला !

+

‌+

गजलको शास्त्रीय नियमलाई मध्य नजर राखेर हेर्दा यो प्रस्तुतीलाई गजल भनी हाल्न म तैयार भएको छैन - यद्यपि यस्तो फर्म्याटको उदाहरण भेटीए पनि !! काफीयामा खोट देख्छु म त !!

राहुलजी - नभनम् नभनम् भनेर रोक्दा रोक्दै रोक्नै सकिन ! पहिले नि एक थरीका मान्छेले "बडा अरुलाई सच्याउदै हिड्छस्" भनेर माया गरेका थिए- अलि बढ्तै :-D

 

सर्ब प्रथम त यस धागोमा, यस गजल्-अगजलमा आफ्ना अमुल्य टिप्पणी दिनु हुने सबैमा हार्दिक आभार प्रकट गर्न चाहन्छु। मन पराइ दिनु भयो, धन्यवाद। खोट देखाइ दिनु हुने प्रती अझ आभारी छु। अन्यथा सुधार कहाँ बाट हुन्छ?

 

नेपे दाई,
सुनलाई धन र रगत ( खून लाई ) मानबिय संबेदनाको रुपमा लिएको हुं। भौतिक दुनियाँमा हराएका हरु लाई झक्झकाउने सन्देश दिन खोजेको हुं। हुन सक्छ यहाँ निर शिरिष जी ले भने जस्तै राइमा मिलाउने धून मा सुन र खून मेरो मस्तिष्कमा झंक्रित भएको। ५ मिनेट चिलिम ब्रेकमा उडिरहेको धुंवामा आक्रिती खोजेको मात्र थिएं। त्यो सिर्जना उत्क्रिष्ठ छ, र हुनु पर्छ भन्ने दावा गर्ने खाल को हावा पनि होइन। तपाईंहरुकै सल्लाह सुझाव अनी मार्ग निर्देशान अलिकती मात्र पनि आत्मसाथ गर्ने सकियो भने अबश्य पनि अनुपम सिर्जना गर्नु सक्छु होला। आखिर अल्छि मान्छे न परें। अल्छि को बल्छी मा माछा त के भ्यागुता नि अल्झिंदैन रे भन्छन।

 

 

शिरिष जी,
हो, गजल को शास्त्रीय नियमको ज्ञान म संग छैन। अझ भनुं शास्त्रीय ज्ञान लाई ध्यान न दिएको पक्कै हुं। यस मानेमा प्राबिधिक रुपमा अ-गजल भएको हुनु पर्छ। तपाईं को सल्लाह सुझाव शिरोधार्य छ। सिक्ने प्रयासमा असफल प्रशिक्षार्थी भएको छु। ओखती तीतो हुन्छ भन्ने थाहा नहुने कहिलेइ स्वश्थ  हुन सक्दैन। त्यसैले तपाईं को कुरा लाई अन्यथा लिएको छैन।  

rahulvai jee

I think its great to realize. "Wah Wah" alone will not help you to improve. You need them for motivation though. 

I do not follow the classical pattern of ghazal myself - which is extremely difficult and beyond my capability. However, I , at least consider, "Quafia" to be perfect and now concentrating on "matra". Beher is still out of question for me.

Keep writing !!

here is a new one I am working on:

लुट्नु पर्ने बाध्यता, समाधान होस् !

मैले  तिरेको तिरो,  घगडान होस् !

 

जहिलै तिमी माथी, हुनु नै पर्ने

भलै पानीको तह, असमान होस् !

 

म कृपाको महीमा  गाई रहुंला -

नगरेका गल्तीमा, क्षमादान होस् !

 

उपस्थित हुन्जेल आरोप सुनें
बिदाई माग्न जांदा गुनगान होस् !

 

हिंडेर या हिंडने बेलैमा झरी
नियात्रामा आकाश सुनसान होस् !

 

alternatively,

 

कोहि कंहि देखिन्न, बोलायो कल्ले?

एकान्तमा मगज, सुनसान होस् !

Rahulvai,

I found some ghazals written by some established writers similar to your format. 

Don't feel bad with my comments. I partially take my words back. 

शिरीष,

उदार गुरुबाट भन्दा अनुदार गोरुबाट बढी सिकिन्छ भनिन्छ, त्यसैले कि त उदार नबनुम, कि त गुरु नै नबनुम् भन्छु म ता ।

अनुशासित अभ्यासको विकल्प छैन ।

राहुलजीभित्र एक घागडान गजलकार छ कैद छ । तर त्यसलाई अल्छिपनाको माखेसाङ्लो र यदाकदा एकपक्षिय राजनैतिक आग्रहको दाम्लोले बाँधेर राखिएको छ ।

जुनदिन त्यसले परिश्रम गर्न पाउँछ र राजनैतिक आग्रहबाट स्वतन्त्र हुन समेत पाउँछ, त्यसदिन एउटा राम्रो नेपाली गजलकार जन्मियो भनेर ठाने हुन्छ ।

यथोचित क्षमायाचना सहित,

Nepe

 

great gajals